Silverstone Tundra TD02-E İncelemesi - [Jaws II]

Silverstone rakiplerine göre sıvı soğutma pazarına biraz geçte olsa 2013 yılında girdi. Tundra serisi altında TD02 ve TD03 şeklinde iki farklı model sundu. Bu çıkartılan ürünler rakiplerinin yaptığı gibi Asetek ya da Coolit'e üretip etiket bastırmaktan farklıydı. Bileşenleri kendi üreten Silverstone bu farkın anlaşılabilmesi için değişiklerin dış tasarımda da değişikliğe giderek normal soğutma çözümlerinden farklı ürünler ortaya koydu. Bu durum radyatör ve bloga bakılarak hemen anlaşılabilir. TD02 ve TD03 tüm bu değişikliklere paralel olarak performans kısmında da en başarılı ürünler arasındaydı. Performans kısmındaki en büyük etkenlerden biri de kallavi radyatör. Bu getirisinin yanında kasalarda uyum noktasında büyük sıkıntılar doğurması kaçınılmaz oluyor. Tundra serisinin ilk üyeleriyle iki sene geçiren Silverstone daha sonra TD02-E ve TD03-E modellerini duyurdu. Gözle görülen ilk fark radyatörün standart boyutlara inmesi, siyah rengin hakim olması ve kauçuk hortuma geçiş. Bu inceleme de 240MM boyutlarında radyatöre sahip TD02-E modeline detaylıca bakacağız.







Klasik montaj aparatlarına ilave olarak kutu içeriğinden fan çoklayıcı çıkıyor.

240MM boyutunda radyatörün kalınlığı 27MM, uzunluğu 278MM, genişliği 124MM. Kalınlığı standart olmasına rağmen radyatörü seleflerinden ayıran özellik ısı yapraklarının farklılığı. Sıvı soğutma mantığına göre işlemcide ki ısı termal macun aracılığıyla tabana iletilir. Tabanın diğer kısmındaki mikro kanallar yardımıyla daha geniş alana yayılan ısı burada sıvıya temas eder ve ısı suya iletilir. Isınan su da hortum yardımıyla radyatöre pompalanır. Su radyatörde çeşitli kanallara dağıtılır. Bu kanallarda dolaşan sıcak suyun ısısı kanallara tutturulmuş yapraklara iletiliyor. Yani ısı daha geniş alana yayılıyor. Son olarak da bu ısı fan yardımıyla uzaklaştırılıyor. Klasik radyatörlerde kullanılan bu yapraklar sadece iki kısımdan kanala temas eder ve oldukça narindirler. Tundra serisinde kullanıla radyatörlerde bu yapraklar su kanallarına her yönden temas ediyor ve olukça sert bir yapıda. Ayrıca ısı yapraklarının aralığı Tundra serisinde daha sık. Bu özellikler daha çok ısı iletkenliği sağlarken ekstra dayanıklılık da sağlıyor. Bu sistem daha çok hava soğutmada kullanılan yönteme benziyor. Radyatör yapı malzemesi ise alüminyum. Radyatör alüminyum olmasına rağmen yan kısmın tamamı ve üst kısımda vida yerleri sert plastik. Plastiklerin fan hizasına gelen yerde titreşimi engellemek için yumuşak pad kullanılmış. Bu her iki tarafta da var. Ayrıca bu plastik şeffaf. Plastiğin altında karbon fiber kaplama var. Fanı sabitlemek için kullanılan vidanın ısı yapraklarına zarar vermemesi için o hizadaki ısı yaprakları kırpılmış. Buna ilave olarak radyatörün üzerinde metal bir plaka mevcut. Bu sayede vida radyatöre zarar göremiyor. Bu korumayı daha önce custom sıvı soğutmadaki radyatörlerde görmüştüm. İlk defa hepsi bir arada sıvı soğutma kitinde gördüm.

Taban kısmı bekleneceği üzere bakır. Fakat taban kısmında diğer soğutucularda alıştığımız gibi bloga tutturmak için kullanılan vidalar yer almıyor. Taban bloga yapıştırılmış. Alüminyumdan imal edilmiş blok nikel kaplanmış. Yan kısımlar ayna kıvamında yansıtıcı bir yüzeye sahip. Soğutucuyu anakarta sabitlemek için Intel'e uygun aparat montajlı şekilde geliyor. Aparat ful alüminyum. Üst kısımda alüminyum mu ya da sert plastik mi tam anlayamadığım, piano black tarzı kaplamaya sahip bir kapak var. Kapağın ortasında Silverstone amblemi bulunuyor ve mavi led aydınlatması mevcut. Pompa hızı 2600 RPM.

İlk tundra serisinde FEB hortum kullanıyordu fakat yeni seride kauçuk hortuma geçilmiş. Kauçuk daha esnek ve daha hoş bir görüntüye sahip. Şu anda FEB hortumu kullanan sadece Cooler Master kaldı. Onlarda ısıya karşı daha dayanıklı gibi gerekçeler sunarak tercihlerinin o yönde olduğunu söylüyor. Ama Nepton serisinde kullanılan hortumun çapı klasik FEB hortuma göre oldukça büyük. Hortum uzunluğu 310MM.

Tundra serisinde kullanılan tüm fanlar aynı. 12V'da 2500RPM'de çalışan fan 35 DBA ses seviyesine, 3.5mm/H2O hava akımına sahip.

Uzun vidalar ilk önce arka plakaya sabitleniyor. Daha sonra arka plaka anakarta takılıyor.Gerekli yüksekliği sağlaması için siyah bobinler vidaya geçiriliyor. Daha sonra blok anakarta oturtuluyor ve son iş yaylı vidalarla blogun sabitlenmesi.

Toplamda üç farklı test aşaması var.İlk test yönteminde kutu içeriğinde gelen macun,fan ile diğer testlerde standart olarak kullandığım termal macun olan Noctua NT-H1 ile fan olarak Corsair SP120L yi kullanacağım ve birbirleriyle karşılaştıracağım.(120MM lik boyuta sahip radyatör ve heatsinklerden 120L fan olarak kullanacağım fakat 140MM boyutundaki blokları test için farklı olarak Thermalright TY143 yer alacak. Bunun nedeni 120MM lik bir fan 140MM lik soğutucu blogundan yeterince ısıyı uzaklaştırmaması .Hangi fanı kullandığımın bilgisi test aşamalarında yer alacak.) Birinci test aşamasındaki amaç kendi fan ve macunuyla birlikte her zaman diğer testlerde kullandığım fan ve macundan farkını görmek. Çünkü NT-H1 piyasada bulunabilecek en iyi termal macunların başında ve SP120L[TY143] de yüksek fan devri sayesinde blogun gerçek kalitesini ortaya çıkartacak.Test tek fan(Push) ve çift fan(Push/Pull) olarak tekrarlanacaktır.

İkinci test yönteminde ise termal macun olarak Noctua NT-H1 fan olarak Corsair SP120L olacak klasik olarak.(120MM lik boyuta sahip radyatör ve heatsinklerden 120L fan olarak kullanacağım fakat 140MM boyutundaki blokları test için farklı olarak Thermalright TY143 yer alacak. Bunun nedeni 120MM lik bir fan 140MM lik soğutucu blogundan yeterince ısıyı uzaklaştırmaması .Hangi fanı kullandığımın bilgisi test aşamalarında yer alacak.) . İkinci test yöntemini incelemeye dahil etmemin nedeni aynı macun ve fanı kullanarak blok kalitesini ortaya çıkartmak .Yani Test 2 aşamasındaki soğutucuların hepsinde aynı fan ve macun yer alıyor. Testlerin hepsi bu aşama çift fanla(Push/Pull) olarak yapılmıştır.


Üçüncü test aşamasındaysa kutu içeriğinde gelen fan ve macunla testler yapılacak ve tabloda ki diğer soğutucularda da bu yöntem uygulanacak. Son kullanıcı için en önemli bu aşama olabilir çünkü ben sogutucuya o kadar para verdikten sonra birde buna ek olarak para verip fan ve macun masrafı yapmam diyenleri bu tablo ilgilendiriyor. Ama benim için blogun kalitesi daha önemli ve keyfime göre sessiz fanlar takacağım diyorsanız sizi ilgilendiren aşama Test 2


Bundan sonraki aşamalar tüm test yöntemlerini kapsayan ve hepsin geçerli kısımlar : İlk önce işlemcinin stok hızında yani 3.4 Ghz hızında 1.24V da boştaki sıcaklıgını alacagım ve kriterim olacak değerler o test sırasında düşülen en düşük sıcaklık olacak .(Sogutucuların performansını değerlendirmek için boştaki sıcaklıkları baz almanızı pek tavsiye etmiyorum ]Daha sonra 3.4 Ghz 1.24V de 30 dakika boyunca Prime95 stress testindeki sıcaklıkların ortalamasını alacağım. Üçünü aşama ise 4.5 Ghz hızında 1.28V de 30 dakika boyunca Prime95 stress testindeki sıcaklıkların ortalamasını alacağım. Son olarak ise 5 Ghz 1.48V da 30 dakika boyunca Prime95 stress testindeki sıcaklıkların ortalamasını alacağım. Paylaştığım çekirdek sıcaklıklarının ortalamasının alıp tek şekilde yayınlayacağım böylece tablo üzerindeki karışıklıkta giderilmiş olacak.Ayrıca paylaştığım sıcaklıklar Delta T cinsinden sıcaklıklardır.Yani işlemci sıcaklığından ortam sıcaklığı çıkarılmıştır. Örnek vermek gerekirse oda 25 derece işlemci 55 derece dersek delta sıcaklık 55-25=30 oluyor.Böyle hesap yapmamdaki amaç bir soğutucuyu test ederken oda 25 dereceyken diğer soğutucuyu testinde 20 derece olursa bu testin hiçbir anlamı kalmaz. Bunun çözümü için ya her fanın testinde oda sıcaklığı paylaşacağım ki buda çok fazla kafa karıştırır ya sürekli klima açık duracak ya da delta sıcaklığını baz alınacak .Testte kullandığım programlar Windows 7 64 Bit ,Real Temp,Prime 95,Cpu-z



Test Aşamaları -1-

Normalde macun karşılaştırmasını her aşamada yapardım fakat üzerindeki macun NT-H1 neredeyse birebir aynı oldukları için macunu değiştirmeyeceğim.Onun yerine tek fan ve çift fan olmak üzere farklı fan hızlarında testi detaylandırdım.

İlk test aşamasında testler kendi içinde olacak.


1-2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta[Resim 1]
2-2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte[Resim 2]
3-2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte[Resim 3]
4-2500k 5 Ghz 1.48V Yükte[Resim 4]


Test Aşamaları -2-

Amaç tüm sogutucularda aynı macun ve fanı kullanarak blok performansını yani soğutucunun-radyatörün gerçek performansını ölçmek.(Bazı uyanık üreticiler kafa ütüleyen fanlar koyarak kendi ayarındaki rakip soğutuculardan daha üstün performans gösterdiğini söylediği için bu yöntem dahil edilmiştir)

Diğer soğutucularla karşılaştırma. Kullanılan macun(Noctua NT-H1) ve fan (SP120L) tüm soğutucularda aynıdır.Ve çift fan kullanılmıştır. Yani push-pull konfigürasyonuyla test edilmiştir.[Ufak bir dipnot düşeyim. Push-Pull dediğimden 240MM boyutundaki radyatörlerde 4 adet fan kullanılmıştır)


1-2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta[Resim 1]
2-2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte[Resim 2]
3-2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte[Resim 3]
4-2500k 5 Ghz 1.48V Yükte[Resim 4]

Test Aşamaları -3-

Belkide son kullanıcıyı en çok ilgilendiren test. Çünkü kullanıcı ben sogutucuyu alırım ve daha da fan,macun vs masraf yapmam diyenler için direkt olarak bu sonuçlar ilgilendiriyor . Bu testte kutu içeriğinde ürünle beraber gelen fan ve termal macunlar kullanılmıştır.

1-2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta[Resim 1]
2-2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte[Resim 2]
3-2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte[Resim 3]
4-2500k 5 Ghz 1.48V Yükte[Resim 4]





Test Aşamaları -1-

Farklı macun ve fan kombinasyonlarıyla test.

2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta



2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte



2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte



2500k 5 Ghz 1.48V Yükte



Test Aşamaları -2-

Testteki kullanılan tüm macun ve fanlar aynıdır.

2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta ------------------------------ 2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte ------------------------------ 2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte ----------------------------- 2500k 5 Ghz 1.48V Yükte



Test Aşamaları -3-

Kutu içeriğinden gelen fan ve macun kullanılmıştır.

2500K 3.4 Ghz 1.24V Boşta ------------------------------ 2500K 3.4 Ghz 1.24V Yükte ------------------------------ 2500K 4.5 Ghz 1.28V Yükte ----------------------------- 2500k 5 Ghz 1.48V Yükte





Ses

Silverstone Tundra TD02-E Türkiye'de bulabileceğiniz en uygun fiyat 400TL. Daha önce test ettiğim ve doğrudan rakibi olan Cooler Master Nepton 240M'in fiyatı 557TL. Performans açısından Nepton 240M daha başarılı fakat aradaki fiyat farkı normal bir kullanıcı için fazla gelebilir fakat performans kaybına tahammülü olmayan kişilerin Nepton 240M'i tercih etmesi abes kaçmaz. 120MM radyatöre sahip TD03-E ile aradaki fiyat farkı 60TL ve bu rakam son derece kabul edilebilir. Seleflerinin 120MM ve 240MM ürünleri arasındaki fiyat farkı daha yüksek. TD03 ile karşılaştırıldığında net bir galip yok. İkisi de aynı seviyedeler. Bu teknik özelliklere bakınca tuhaf gelebilir fakat bazı aynı serideki 120MM ve 240MM radyatöre sahip soğutucular bazen aynı performansı gösterirken bazen 120MM radyatöre sahip ürün daha iyi sonuçlar alabiliyor. Bu test sistemine göre de değişebilir. Extreme serisinden 130W ısıl tasarım gücüne sahip bir işlemcide fark değişebilir. Durum böyle olunca TD02-E fiyat performans ürünü olmaktan uzaklaşıyor. Kur bu düzeydeyken fiyatı rakiplerine göre kabul edilebilir seviyede. Performans olarak oldukça tatminkar fakat sınıfının en iyisi değil. TD02-E nin en büyük avantajıysa ısı yayma alını daha çok olduğu için fan devri düştüğünde performans kaybı TD03-E göre daha az oluyor. Yani fiyat performansa önem veren bir kişinin TD03-E'yi tercih etmesi mantıklıyken kriter ses performans olduğunda TD02-E daha mantıklı bir seçenek. Pompanın sesi çıkmıyor diyebilirim. Klasik Asetek pompalarından 1100RPM daha hızlı olmasına rağmen son derece sessiz. Pompa devri düşüşünde performans kaybı beklediğimden fazla oldu ama pompa sessiz olduğu için sürekli son devirde çalışmasının bir sakıncası yok. Fanı kullanmadan önce yaprak tasarımının Scythe GT'e benzediği için olumlu intiba bırakmıştı. Test ettiğimde de beklediğim sonuçlarla karşılaştım. Ses seviyesi olarak kabul edilebilir olsa da ses seviyesini ölçerken aldığım sonuçlar kendi deneyimlerim doğrultusunda beklediğim sonuçlardan daha yüksekti. Sesin seviyesini anlamak için sadece desibel cinsinden ölçmek yeterli değil. Sesin spektrum analizi de büyük öneme sahip. Ses seviyesi düşük olup da rahatsız edebilen fanlar da mevcut. Fan ses seviyesi olarak benden geçer not aldı. Bu ürünü aldıktan sonra fanını sesinden memnun kalmayarak başka bir alternatife yöneldiğinizde önünüzde pek seçenek yok. Performans olarak beklediğimin bir tık altındaydı. Stok macun NT-H1 ile aynı seviyede.. Ekstra macun masrafı yapmaya gerek yok. Diğer hoşuma giden kısımlar; radyatörde kullanılan yenilikçi yapraklar, radyatörün fan hizasına gelen yere konulan titreşim önleyici silikonlar, radyatörün fan hizasındaki vida deliği altına konulmuş koruyucu plaka, yapı malzemesinde plastiğe az yer verilmesi, metal montaj aparatarı.