Cumhurbaşkanlığı Forsunda Bulunması Gereken Devlet : SAFEVİLER (3. sayfa)

Çağataylı Türkler oldukları için olabilir mi.

Birbirlerine Türkçülük veya milliyetçilik gözüyle bakmıyorlardı hocam Osmanlı - Safevi mücadelesi tamamen din üzerine kuruluydu. Mezheplerinden ötürü ikisi de birbirlerini küffar, asi, bozguncu, zalim, hakikati perdeleyen vs addediyorlardı. Osmanlı misal Safevileri ayrı bir devlet, bir sultanlık ya da şahlık olarak tanımıyordu; onlara resmi belgelerinde isyancı diyordu. Bağdat'ın Safevilerin eline düşmesi Osmanlı için devlete karşı isyan etmiş güçlü bir asi grubun orayı işgal etmesiyle aynı şeydi. Safeviler karakteristik şekilde bir Türk - Fars devletidir bu doğru hatta özellikle de erken dönemlerinde Safevilerin Türk karakteri oldukça güçlüdür. Ancak bundan "ideolojik ya da mezhepsel karakteri" anlamamak lazım. Şah İsmail bir Türkmen savaş lordu olmasına rağmen bir Türk milliyetçisi değildi; o dönemdeki hiçbir padişah veya sultan zaten Türk milliyetçisi değildi. Şah İsmail tarikat önderi karizmatik bir Türkmen olarak öncesinde Sünni fakat sonrasında fanatik bir Şii oldu ve kendisini On İki İmamcı Şia (İsnaaşeriyye) inanç doktrinindeki On İki İmam'dan yedinci imama bağladı. Şah İsmail 12 İmam inancına göre ortadan kaybolan ama bir gün açığa çıkacak olan "Saklı İmam" Muhammed El Mehdi'nin kendisi gelene kadar onu temsil edecek kişi olduğunu iddia etti. Şah İsmail'in derdi diniydi ve siyasiydi; milli değildi. Yavuz Sultan Selim'in, diğer deyişle Osmanlı'nın da derdi On İki İmamcı Müslümanların tanımadığı Ehli Sünnet mezhebin ve Devlet-i Aliyye'nin iktidarının tesisiydi dolayısıyla Osmanlı'nın derdi de tıpkı Safevilerde olduğu gibi milli değildi. Dini ve siyasiydi. Osmanlılar da Safeviler de Orta Çağ devletleridir; her Orta Doğulu veya Avrupalı Orta Çağ devleti gibi siyasi ve dini kalıplar içerisinde görülmelidirler ve kendilerine has siyasi ve dini kalıplar içerisinde ele alınmalıdırlar. Aksi takdirde neden savaştıkları hiç anlaşılmaz; üstüne üstlük modern bir düşün sistemi olan milliyetçiliği ya da Türkçülüğü onlara yükleme tehlikesi dolayısıyla anakronizm (dönemsel uyuşmazlık) tehlikesi ortaya çıkar. Bir Yavuz'un sakın ola ki Namık Kemal, Ziya Gökalp ya da Nihal Atsız'ın düşün dünyasında denk geldiğimiz milliyetçi perspektiflerden ve milliyetçiliğin ideolojik akidelerinden taşığını düşünmeyin. Bir Yavuz veya İsmail için önemli olan kendi mezheplerinde temsil olunan bir "Ümmet-i Muhammediye'ydi", kendi mezheplerinin kahramanları ve inanç doktrinleri, bu mezheplere bağlı bir ulema, ordu ve hükümdara vergi verecek karşılığında hükümdar tarafından korunacak inançlı bir tebaaydı. Ortodokslukları (yani "doğru" inançları) dışında kalan heretikler (farklı görüşlüler) hem Allah'ın nezdinde bir küfür hem de onların mutlakiyetçi iktidarları karşısında bir engeldi.

Öte yandan Cumhurbaşkanlığı forsunda "devlet" olarak yer alan yapılanmaların veya toplulukların devlet olup olmadıkları da tartışmaya açık. Kimisine devlet bile denemez, kimisi ise Safevilere kıyasla Türklükten, "Türkmen" olmaktan oldukça uzak. Modern anlamda katı sınırları olan ulus-devletler olmadıkları zaten kesindir. Bayrakları uydurmadır çünkü çeşitli sancaklar kullansalar da, o zamanlarda devlet bayrağı gibi belirgin bir konsept yoktur. Türkik karakteristikler taşısalar dahi kendilerini Türk olarak tanımlayan; Osmanlı ve Safevi örneklerinde gördüğümüz üzere pek yoktur. "Göktürkler" olarak bildiğimiz Türük Kağanlığı hariç ama onların Türük tanımlaması da yerleşik ve varsıl Çin'e ve diğer göçer imparatorluklara karşı kutuplanmış olan tek bir hükümdarca idare edilen daha çok kavimler / kabileler üstü daha geniş bir karma topluluğu ifade ediyor gibi, safkan bir kavim veya milleti belirtmekten ziyade (tıpkı Hunlar, Gotlar veya Keltlerde olduğu gibi; hepsi karmadır ama hepsine birer isim veya bazen birden fazla farklı isim yapışmış kalmıştır), Göktürkler Türkiklerin geleneksel dini Tengriciliğe ve Kağanın gökten aldığı varsayılan Kut'a yani yönetme hakkı ve iktidar gücüne dayanan özgün bir siyasi-dini yapıydı. Türük Kağanlığı da bizim günümüzde anladığımız türden bir ulus-devletin veya "milli bir uyanışın" ifadesi değildir. Açıkçası resmi forsta devletler gösterme işini daha en baştan mantıklı bulmuyorum; forsta buluma kriterlerin komikliğini ve forsta bulunmayan Safevilerin yadsınamaz Türkmenliğini, Şah İsmail'in Hatai mahlasıyla Türkçe Divan'a sahip olmasını vs geçtim.

yavuz sultan selim denen tarikatçı artığı, mezhepçi ve arap sevdalısı bir tipten beklenecek her türlü davranış ve eylem zamanında yapılmış. safevilerin ve kölemenlerin kanlarını içen alçak yobaz. bugünkü eğreti ve hastalıklı mezhepçi, bölücü, kıskanç kafa yapısını bir numaralı mimarıdır. o yüzden safevilerin ve kölemenlerin forsta kendilerine yer bulma şansları yok.

Yavuz mezhepçi politikanın Osmanlı'ya yayılmasını sağladı, evet ama bu mezhep politikasını "nihahah Sünni olmayanın kanını içecem" diye yapmadı ya. Karşısındaki de mezhepçiydi. Hatta Safevilere kadar Osmanlılar mezhep konusunda aşırı tutucu da değildi. Osmanlı'nın yaptığı reaksiyondu. Tez-antitez doğal olarak böyle gelişmiş.

Madem Osmanlı mezhepçiydi padişahın kişisel korumaları olan yeniçeriler nasıl Bektaşi geleneğine bağlı Alevilerden oluşabiliyordu veya balkanlarda hala Bektaşi geleneğine bağlı türk, arnavut ve boşnakların olduğu biliniyor onlar nasıl var?

Öff, okuma yahut anlama sorununuz karnımı ağrıtacak ya. Neyse, iyi günner dilerim.