Şimdi Ara

Nuri Demirağ kimdir?

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
2 Misafir - 2 Masaüstü
5 sn
3
Cevap
0
Favori
2.031
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Az önce Sıradışı programında izledim.İlgimi çekti.Birkaç bilgi var.Onları paylaşayım dedim.Programı izlerken gerçekten çok üzüldüm.O zamanın şartlarına göre Amerikanın ünlü Dacota uçaklarından daha iyisini yapmasına karşın bu adam yeterli ilgiyi görememiş ve iflas etmiş(ettirilmiş).
    Şimdilik bunları buldum.En kısa zamanda güncellemeye çalışacağım.

    İlk hatırlayacağımız isim Nuri Demirağ. 1920′li yıllardan 1950′lı yılların ortalarına kadar Türkiye’de birçok yeniliğe, fabrikaya, projeye öncülük etmiş Nuri Demirağ’ı, biraz da yaptıklarının siyasi çekişmelere kurban edilmesinden duyduğum acıdan dolayı ilk isim olarak seçtim.

    Nuri Demirağ, Cumhuriyet’in ilk yıllarında demiryolu, sigara kağıdı, havacılık, müteahhitlik gibi birçok sektörde Türkiye’nin ufkunu açmak için üstün gayret göstermiş biridir. Türkiye’nin gelişmesi için birçok alanda yatırımlar yapmış, hatta siyasete girerek çok partili hayatın ilk siyasi partisini kurmuştur. Ancak gerek siyasi oyunlar gerekse o zamanların kendine has yabancı hayranlığı Nuri Dermiağ’ın uçaklarına, atılımlarına engel olmak için uğraşmıştır. Ve ne yazık ki de başarılı olmuştur.

    1940′ların Türkiye’sinde görülmemiş atılımlara imza atan Nuri Demirağ’ın yaptıklarına kısaca değinmek istiyorum.

    - Seri Üretim olarak 1936′da ilk Türk uçağını yaptı. Ancak Türk Hava Kurumu onun uçaklarını almak yerine yurtdışından uçak aldı. Bir garip tecellidir ki, şu anda kullanılan Atatürk Hava Alanı onun Nu.D uçaklarının fabrikası idi.

    - 1922′de ilk Türk sigara kağıdını üretti. Bu tarihten önce yabancıların tekelinde olan bu işi önemsedi ve başardı. O zamanların Türkiye’sinde bunu başarmak da çok önemliydi. Bu ilk işaretin arkası geldi, yeni atılımlar yaptı.

    - Ankara’nın doğusuna ilk demiryolunu yaptı. Böylece Türkiye’nin daha önce Fransızlar tekelinde olan Demiryolu işine de bir Türk girişimcisi el atmıştı. Zaten soy adını da bu işinden dolayı aldı.

    - Karabük’te demir ve çelik fabrikasını kurdu. Sanayi ve kalkınma için gerekli demir-çelik de artık Türkiye’de üretiliyordu. Böylelikle demiryolu, inşaat gibi sektörlerin ihtiyaçları karşılanacaktı.

    Nuri Demirağ’ın bundan başka onlarca yaptığı güzel iş var. Ancak yazıktır ki, en büyük hayali olan ve büyük emek harcadığı Türk yapımı yolcu uçağı projesini hayata geçirmesine rağmen, İsmet İnönü yönetimi tarafından başarısızlığa mahkum edildi. Düşünüyorum da, eğer Nu.D yolcu uçakları hâlâ var olsa idi, nasıl güzel olurdu. Hayali bile güzel…

    Uzun lafın kısası: Nuri Demirağ’ı yeterince tanımadığımızı düşünüyorum. Gerçi sadece tanımakla da O’nun hedeflerini gerçekleştirmiş olmuyoruz. Ama içimizden biri bir gün bu ülkenin kaderinde söz sahibi olduğunda hem Nuri Demirağ’ın projelerine sahip çıksın hem de yeni Nuri Demirağ’lara siyasi kumpaslar kurarak pasifize etmeye çalışmasın diye bunları yazıyorum.

    İşte Nuri Demirağ’ın hayat hikayesi

    1886 yılında, Sivas Divriği’de doğdu.

    1889 yılında, Babası yargıç Ömer Bey attan düşerek öldü. Kardeşi Abdurrahman Naci Bey doğdu.

    1903 yılında, 17 yaşındayken, Ziraat Bankası’nın açtığı sınavda başarı göstererek Ziraat Bankası Kangal Şubesi’nde işe girdi.

    1904 yılında, Koçgiri Şubesine atandı.

    1909 yılında, Büyük Kıtlık baş gösterince depolarda terk edilen tahılı kişisel inisiyatifini kullanarak halka uygun ederle sattı. Hakkında soruşturma açıldı. Gerçek ortaya çıkınca ödüllendirildi.

    1910 yılında, Maliye Bakanlığı’nın açtığı sınavı kazandı. İstanbul’a atandı. Beyoğlu varidat memuru oldu. Taksim kışlası ve Talimhane’nin Fransızlar’a verilmesini engelledi. Hasköy Mal Müdürlüğü’ne getirildi. Maliye Mekteb-i Alisi’nde gece derslerine katılarak yüksek öğrenimini yaptı.

    1918 yılında, Maliye’nin Tatavla Şubesi’ni denetlerken işgalcilerin hakaretine uğradı. Memurluktan istifa etti. Yabancıların tekelinde olan sigara kağıdı işine girdi. İlk türk sigara kağıdı yapımını başlattı. Ürettiği sigara kağıdına “Türk Zaferi” adını verdi.

    1920 yılında, Müdafa-i Hukuk Cemiyeti’nin Maçka Şubesi’nin yöneticisi oldu.

    1926 yılında, Cumhuriyet’in ilanından sonra, Fransızlar üstlendikleri demiryolu yapımını bırakınca kardeşini memurluktan ayırarak bu işi üstlendi.

    1931 yılında, Asya’yı Avrupa’ya bağlayacak Boğaz Köprüsü projesini yaptı. Amerika’dan uzmanlar getirtti. 4 yıl süren araştırmalarının sonucunda hazırladığı projeyi Salih Bozok, Atatürk’e götürdü. Atatürk çok beğendi. Hükümete gönderdi. Hükümet reddetti. Yıldız Sarayı önündeki yıkık tarihi çeşmeyi yeniden ayağa kaldırdı. Bu geleneğini yıllarca sürdürdü. Toplam 43 çeşme yaptırdı.

    1933 yılında, Divriği’ye enerji sağlama planlarını yaparken (1966 yılında ele alınan) Keban Barajı projesini ilk kez dile getirdi. Bursa’da Sümerbank Merinos Fabrikası’nın yapımına başladı.

    1934 yılında, Yabancıların tekel oluşturarak çimentoyu 33 liraya satmaya başladıklarını görünce çimento fabrikası kurmak istedi. 13 liraya satmayı önerdiği halde fabrika kurmasına izin verilmedi. Atatürk ona ve kardeşine Demirağ soyadını verdi. Yapımcısı olduğu İzmit Seka Kağıt Fabrikası’nın temeli atıldı. İstanbul Hal Binası inşaatlarının yapımını üstlendi, kısa sürede tamamladı.

    1936 yılında, Beşiktaş Nuri Demirağ Uçak Atölyesi’nin temeli atıldı. Divriği’de yapılacak olan fabrika için çalışmalara başladı. 150 yataklı öğrenci yurdu yaptırdı.

    1937 yılında, Karabük’te Demir Çelik fabrikasının yapımına başladı. Piraye hanım ile evlenen Nâzım Hikmet’e evini açtı. Üvey oğlu Memet Fuat’la birlikte bu evde yaşamalarına yardımcı oldu.

    1938 yılında, Erzincan’da deprem olunca evdeki tüm giyecek ve yiyecekleri yanına alıp Erzincan’a koştu. Bölgeye varan ilk yardım ekibi onundu. Türk Hava Kurumu, 65 uçak satın almak için sipariş verdi. Türk Hava Kurumu Nuri Demirağ’a verdiği uçak siparişini iptal etti. Olay mahkemeye yansıdı. İki ayrı Bilirkişinin olumlu rapor yazmasına karşın THK uçakları almadı.

    1939 yılında, Cumhuriyet tarihinin en büyük depremi Erzincan’da yaşandı. Nuri Demirağ kurtarma çalışmalarına katıldı. Depremde evlerini yitirenlere prefabrik evler yaptı. İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde bir Uçak Mühendisliği bölümünün açılması için öncülük etti. Türkiye’nin ilk yerli paraşüt üretimini gerçekleştirdi.

    1941 yılında, ilk uçuşunu pilot olarak yetiştirdiği oğlu Galip Demirağ’ın kullandığı uçakta yaptı.

    1942 yılında, yapımcılığını üstlendiği Sivas Çimento Fabrikası hizmete girdi. Mısır ve Buda valiliği yapan Divriğili Melek İbrahim Paşa’nın Edirne’de bulunan ve yok olma tehlikesi içindeki mezarını koruma altına aldırıp yeniden düzenletti. Hükümetten gereken desteği alamayan Nuri Demirağ’ın Divriği’de yapmayı planladığı Gök Üniversitesi, 100.000 kişilik Sanayi Kenti , Örnek Köy Projeleri kağıt üstünde kaldı.

    1944 yılında, Nuri Demirağ’a ait Uçak Pisti , Fabrika ve Etüd Merkezinin bulunduğu alan istimlak edildi. Ürettiği Nu.D 38 adını taşıyan çift motorlu 6 kişilik yolcu uçağı yurt dışında büyük ilgi gördü. Dünya havacılığı yolcu uçakları a sınıfına alındı.

    1945 yılında, siyasete atıldı. Milli Kalkınma Partisi’ni kurdu. Türkiye’nin Çok Partili Yaşama geçişini başlattı.

    1946 yılında, seçimlere katıldı. Ancak başarı gösteremedi. MKP’nin basın tarafından engellendiğini düşünen Demirağ, bir matbaa kurarak 100 bin satacak bir gazete planladı.

    1947 yılında, Ziya Şakir, “Nuri Demirağ Kimdir?” adlı kitabını yayımladı.

    1948 yılında, Milli Kalkınma Partisi’nin propagandası için bir radyo istasyonu kurmak istedi. İzin verilmedi.

    1951 yılında, evsiz ve açıkta kalan Neyzen Tevfik’e ev verdi. Amerika ve Kanada’ya gitti. Türk Amerikan Dostluk Derneği’nde bir konuşma yaptı.

    1952 yılında, Pakistan’da yapılan İslam Kongresi’ne Türkiye’yi temsilen katıldı.

    1954 yılında, Demokrat Parti listesinden milletvekili oldu . “Makam ve memuriyet güçlerini kötüye kullanarak kamu düzenini çiğneyen ve genel ahlakı bozanlar hakkında cezai yaptırım ” isteyen yasa önerisini meclise sundu. Çölleşme, tarım ve hayvancılıkta gerileme, enerji, barajlar, köprüler, limanlar, körfezler, uluslararası işbirliği ve dayanışmalar meclis kürsüsünden ulusun temsilcilerine aktarmaya çalıştığı gerçeklerden kimileriydi.

    1957 yılında, Mecliste kötü gidişi ağır bir dille eleştiren tarihi bir konuşma yaptı. Çalışanlar arasındaki ücret adaletsizliğinin ve uçurumun kapatılmasını isteyen yasa teklifini sundu.

    1957 yılında, Nuri Demirağ, İstanbul’da vefat etti.

    Kısa Kısa Yaptıkları ve Projeleri

    Türkiye’de Havacılık Sanayii’nin Önderi

    Seri Üretim olarak 1936′da ilk Türk uçağını yaptı.

    Çok partili rejimdeki ilk muhalafet partisini kurdu.

    Ankara’nın doğusuna ilk demiryolunu yaptı.

    İlk yerli paraşütü yaptı.

    1922′de ilk Türk sigara kağıdını üretti.

    Bursa’da Sümerbank’ın Merinos fabrikasını kurdu.

    İstanbul Boğaz’ına özel köprü yaptırmayı projelendirdi.

    İlk şehir ve köy planlarını hazırladı.

    Karabük’te demir ve çelik fabrikasını kurdu.

    İzmit’te selüloz fabrikasını kurdu.

    Sivas’ta çimento fabrikalarını kurdu.

    İstanbul’daki büyük hal binasını yaptı.

     Nuri Demirağ kimdir?
    Saatte 325 KM yapabilen 5000 fite kadar yükselebilen 1000 KM uçabilen çift pilot kumandası bulunan Nu.D 38 havalanıyor.
     Nuri Demirağ kimdir?
    Nuri Demirağ'ın her yıl geleneksel olarak düzenlediği Gök Bayramında Nu.D 36 ve Nu.D 38 tipi uçaklar gösteri uçuşu yaparlar ve halkta büyük bir merakla yerli uçakları izlerlerdi.
     Nuri Demirağ kimdir?
    Burası Yeşilköy Nuri Demirağ Havaalanı (İnönü tarafından kamulaştırılmış şu anda "Yeşilköy Atatürk Havaalanı" ismiyle kullanılmaktadır) yüzlerce kişi her yıl Nuri Demirağ'ın düzenlediği "Gök Bayramı"nı kutlamak için Demirağ havaalanına akın etmektedirler.
     Nuri Demirağ kimdir?
    Nu.D 36'nın akrobatik manevraları.
     Nuri Demirağ kimdir?
    Genç Türk Mühendisleri Türk yapımı uçakların tasarımlarını modern bir ortamda yapıyorlar. Nuri Demirağ ve Tasarım bölümünün başındaki görevli.

    "Avrupa'dan, Amerika'dan lisanslar alıp tayyare yapmak kopyacılıktan ibarettir. Demode tipler için lisans verilmektedir. Yeni icat edilenler ise bir sır gibi, büyük bir kıskançlıkla saklanmaktadır. Binaenaleyh kopyacılıkla devam edilirse, demode şeylerle beyhude yere vakit geçilecektir. Şu halde Avrupa ve Amerika'nın son sistem tayyarelerine mukabil, yepyeni bir Türk tipi vücüda getirilmelidir." Nuri Demirağ, 1936.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi A.E.C -- 18 Ağustos 2010; 22:08:03 >







  •  Nuri Demirağ kimdir?

    Buradaki yazıyı okursanız uçağı görmeye gelen Amerikalı nın tedirginliğini anlarsınız :)
  • "Burası Türkiye "lafını sevmem ama bazı durumlar söyletiyorsa yapacak bir şey de yok demektir. Demirağ'ın projelerinin engellenmesi devletçilik anlayışından kaynaklanıyor. MKP'nin programı incelendiğinde liberal ekonomiyi benisediği açıkça görülür. Katı devletçilik anlayılşının ülkede istenilen kalkınmayı sağlamayacağına dair düşüncelerini İsmet İnönü'ye bildirmesi ikisinin çatışmasına dahi sebep olmuştu.
  • 
Sayfa: 1
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.