Oyun Nedir?

Merhaba arkadaşlar oyun kavramı üstüne bir süredir düşünüyorum. Okumalar yapıyorum birçok kişi oyun denen şeylerin birbirine benzemediğini ve bunun tam olarak kavramsallaştırılamayacağını söylüyor. Karşıma Rules of Play kitabından düşünürlerin oyunu kavramsallaştırmak için ortaya attığı oyunu oyun yapan 14 madde çıkıyor bunlar genel olarak:

1- Kurallar

2- Yarışma

3- Sonuç Odaklı Olma

4- Etkileşim/Süreç Odaklı Olma

5- Ciddiyetsiz Olma

6- Seçimler

7- Oyun Araçları

8- Maddi Kazanç Bulundurmama

9- Sosyalleşme

10- Verimsizlik

11- Sıradan Hayatın Dışında Bulunma

12- Sanat Olma

13- Hayal Gücü Kullandırma

14- Gönüllülüğü Esas Alma

Bunlar genel olarak söylenenler ve bunları söyleyenler de birbirine katılmıyorlar kimisi için bir madde gerekliyken diğeri için gerekli değil.

Yazarların kabul ettiği maddeler ise şu şekilde:

1- Sistem

2- Oyuncu

3- Yapay Ortam

4- Çatışma/Yarışma

5- Kurallar

6- Ölçülebilir Sonuç

Wittgenstein'a göre oyun kavramı belirli özelliklerle ön plana çıkmıyor aynı özellik başka oyunlarda bulunsa bile bu ancak akrabaların bazı fenotipleri bulundururken bazı fenotipleri tamamen kaybettiği şekilde olabiliyor buna da aile benzerliği diyor. En yakın tanımlamayı yapan düşünür sizce kim oluyor? Ya da sizce "Oyun" Ne? Bana kalırsa şu sayılan maddelerin çoğunluğu safsata. İkna olamadım. Oyun nedir sorusunda bir kanıya varılamıyor bence.

Maddeleri örneklerle çürüteceğim: Açken Restoranda Yemek Yemek ilk 14 maddenin en az 9-10 tanesini karşılıyor buna bir oyun diyor muyuz? ya da Eric Berne'in "Sen beni haketmiyorsun!" diye bahsettiği psikolojik oyununda bir sistem çok karmaşık ama var diyelim, oyuncu var, yapay bir ortam yok, çatışma var, kurallar esnek çizilmiş net kurallar yok, ölçülebilir bir sonuç da görece yok. Bir oyunu karşılamayan 6 madde bu yazarın ayarladığı ne kadar doğru demeliyiz buna. Ve fakat Eric Berne bu gibi psikolojik contest'lerin oyun olduğu konusunda ısrarcı. Eğlence üzerinden gidilir diyenlere arenalara bakmalarını söylüyorum orada insanlar kılıç darbeleriyle uzuvlarını kaybediyor ve oynamaya devam ediyorlar. Bir zamanla sınırlıdır diyenlere henüz bir örneği aklıma gelmese de nesilden nesile devam eden kültüre de dönüşmeyecek tek bir oyun örneği veriyorum burada sonsuza kadar sürecek bir oyun söz konusudur.

Sizin oyun tanımınızı merak ediyorum ben bir tanım oluşturmada güçlük çekiyorum.

Aristoteles MÖ 4. yüzyılda Politika eserinde oyunla ilgili senin dediğine yakın bir şey diyordu. Olay şu an çok farklı noktalarda. Satranç gibi basit bir örnek bile bu fikre göre oyun olamıyor.

Öncelikle ellerinize sağlık güzel bir açıklama olmuş. Aslında son yüzyılda sizin tanımınıza benzer tanımlar var ama doğal olmayan kurmaca bir motivasyon demeniz kafamda bir ışık yaktı diyebilirim. Birkaç madde daha eklersek ne kadar tutarlı bir şey olduğunu test edebiliriz. Öncelikle oyundan bahsediyorsak doğal olmayan kurmaca bir motivasyonun yanına etkileşim eklemeliyiz interaktif olmal ve sistematik olmalı bu basit birkaç elementi olan bir sistem de olabilir karmaşık da. Bunun dışında tek bir madde daha ekleyip test edeceğim. 

Kılıç Düellosu

Rus Ruleti

Beni Haketmiyorsun! Tartışması

Puzzle yapmak

Satranç

Futbol

Yavru Köpeklerin Boğuşması gibi belli başlı örnekleri kapsayacak bilim ve sanatı da dışarıda bırakacak bir madde eklemeliyiz sonuçta bilim ve sanatı da biri pekala keyfi bir şekilde yapabilir ve bunlarda interaktiftir aynı zamanda sistematiktir. Üstüne düşünücem fakat şu an aklıma bir şey gelmiyor kültürel temelsiz olması demek istedim fakat kültürel temelleri olan oyunlar da bulunmakta özellikle video oyunlarında ve kelime oyunlarında vb. bulunuyor.

neredeyse 1 saattir düşünüyorum bilim ve sanatı çıkaramıyorum işin içinden bilim ve sanata nitelik olarak oyun diyeceğiz gibi geliyor bu tanımda ...

Oyun tanımını tamamladım o halde arkadaşlar: Oyun başta kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyonla gerçekleştirilen, interaktif dokuda, sistematik ve sonucunda ortaya bir ürün(ideoloji, tablo, kitap, teori vb.) koymayan bir etkinliktir. Oyun niteliği taşıyan bir şeyi yaptığımızda kazanç sağlayabiliriz fakat bu oynama davranışını azaltan bir etkendir. O işin niteliğinden bir şey götürmez bilumum kumar etkinliği de oyundur fakat oynama davranışı daha az bir oyundur bu onun niteliğini değiştirmiyor. Eğlence bazlı bir tanım yapmaktan kaçındım çünkü oyun olan şey eğlenmeyi amaçlamaz biz oynama davranışını yaptığımızda eğleniyor olabiliriz bu oyun kavramına atfedilemez. Böylece sanatların çoğunu bilimi felsefeyi oyundan ayırmış oldum bu güncel tanımla şimdi testlere geçelim.

Kılıç Düellosu: Motivasyon karşındakinden bu alanda iyi olmaya çalışmak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon söz konusu. İnteraktif bir etkinlik. Hamleler, karşı hamleler, Kılıç tutma şekli vb. bir sürü element barındırıyor sistematiktir. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Rus Ruleti: Motivasyon büyük risk almaktır. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon söz konusu. İnteraktif bir etkinlik. Silahı belli bir şekilde doldurmak, Sıra vb. elementleri var sistematiktir. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Beni Hak Etmiyorsun!: Motivasyon karşındakinden iyi olduğunu karşındakine kanıtlamak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon. İnteraktif bir etkinlik. Argümanlar, jest ve mimikler, tonlama vb. tonla element bulunuyor sistematik. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Puzzle Yapmak: Motivasyon parçaları birleştirip bir bütün elde etmek, sabır göstermek. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif bir etkinlik. Parçaları konumlandırma, Eşleştirme vb. elementler barındırıyor sistematik. Her ne kadar bir ürün ortaya koyuyor gibi gözükse de aslında dağınık parçaları birleştiriyor bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Satranç: Motivasyon belirli kurallar çerçevesinden karşındakinden iyi strateji kurmak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon. İnteraktif. Kareler, taşların türleri vb. elementleri bulunuyor sistematik. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Futbol: Motivasyon takım oyununu karşı takımdan daha iyi yapmak takım olarak iyi bir oyun ortaya koymak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif. Top şekli, alan, kale pozisyonu vb. elementleri bulunuyor sistematik. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Yavru Köpeklerin Boğuşması: Motivasyon zaman geçirme eğlenme. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif. Atılma, Zıplama gibi elementleri bulunuyor sistematik. Bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyundur.

Sahilde Yıldızları Seyretmek: Motivasyon Doğada zaman öldürmek. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif değil. (yıldızlar hakkında bilgisi olmayan biri) Elementler yok sistematik değil. bir ürün ortaya koymuyor. Sonuç Oyun Değildir.

Bir Eğitim Simülasyonu: Motivasyon kendini tanımak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif. Simülasyonun şekline göre değişen elementler bulundurur sistematik. Bir ürün ortaya koymaz. Sonuç Oyundur.

Açken Yemek Yemek: Motivasyon Doymak. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon yok. İnteraktif. Çatal tutuş şekli vb. elementleri var sistematik. Bir ürün ortaya koymaz. Sonuç Oyun Değildir.

Tokken Keyfi Yemek Tatmak: Motivasyon yemeğin tadından zevk almak kesinlikle doymak değil. Kurmaca ve doğal olmayan bir motivasyon var. İnteraktif. içecek seçimi, mezeler vb. elementler var sistematik. Bir ürün ortaya koymaz. Sonuç Oyundur.

Sanat İcra Etmek: Motivasyon kendini ifade etmek. Doğal olmayan ve kurmaca bir motivasyon var. İnteraktif. Sanat disiplinine göre kendi elementleri var. Sistematik. Bir ürün ortaya koyuyor. Sonuç Oyun Değildir.

Bilim Yapmak: Motivasyon kendi ilgi alanında deney yapıp öğrenmek. Doğal olmayan ve kurmaca bir motivasyon var. İnteraktif. Deneye göre kendi elementleri var. Sistematik Bir ürün ortaya koyuyor. Sonuç Oyun Değildir.

Çalışıyor! :D ben ikna oldum arkadaşlar.

Örnekleri hızlı hızlı yazdım fakat tanım çalışıyor. Örneklere ve yorumlamama takılmayın lütfen :D