Nope / HAYIR (2022)

MonkeyPaw yapımcılığında çekilen ve 2022 Hollywood Critics Association Midseason Awards’tan En Çok Beklenen Film Ödülü ile dönen Nope, Türkiye’de gösterime girdiği adıyla Hayır filminin yönetmen koltuğunda Get Out (2017), Us (2019) filmleriyle adını duyuran Jordan Peele oturuyor. Senaryosunu da yönetmen Peele’nin kaleme aldığı filmin görüntü yönetmenliğini Hoyte Van Hoytema üstlenmiş. Müzikleri Michael Abels imzası taşıyan filmin oyuncu kadrosunda ise Daniel Kaluuya, Keke Palmer, Brandon Perea, Michael Wincott, Steven Yeun, Wrenn Schmidt, Keith David, Devon Graye gibi isimler bulunuyor.

Filmin konusunu California’nın iç kesimlerindeki tenha bir kanyonda yapılan esrarengiz ve ürpertici bir keşif oluşturuyor. Gökten rastgele nesnelerin düşmesinin ardından babaları ölen OJ ve Emerald Haywood kardeşler, çiftliklerinde doğaüstü bir şeyler olduğunu fark ederler. Teknoloji satıcısı Angel Torres ve belgeselci Antlers Holst’un yardımıyla bu doğaüstü fenomeni çözmeye çalışacaklardır.

Irkçılık ve tarikat konularını yaşlanma korkusu metaforuyla işleyen Get Out (2017) filmiyle Oscar’da En İyi Özgün Senaryo Ödülü’nü kucakladıktan sonra insanların ikizlerinin onların yerine geçmesini ve dünyadaki insanların bu yolla değişmesini yani kimlik konusunu korkuyla birleştiren Us (2019) ile izleyicinin karşısına çıkan Peele’i bu kez bilimkurgu ve korkunun harmanlandığı yaşadıkları doğaüstü fenomenleri çözemeye çalışan ve bir yandan da ellerinden gitmek üzere olan çiftliklerini korumaya çalışan iki kardeşin öyküsünü anlatırken izliyoruz. İlk iki filminde olduğu gibi bu filminde de anlatısının temeline aile figürünü yerleştiriyor.

Filmin girişinde gördüğümüz şiddet görüntülerinin açılımları filmin ileriki kısımlarında detaylı olarak karşımıza çıkarken, yönetmen Peele önceki filmlerinde yaptığı gibi alt metinlerini oldukça incelikli bir biçimde yerleştiriyor. Düz bir bilimkurgu-korku melezi gibi izlediğinizde alacağınız tat ile filmin alt metinlerinde yer alan şiddet, şöhret gibi unsurları görüp çözebildiğinizde alacağınız haz oldukça farklı. Özellikle şiddetin bilinç altındaki dürtülerle ortaya çıktığını ve tüm canlıların şiddete aynı şekilde tepki verdiklerini de ortaya koymaktan geri durmuyor. Filmin büyüsünün; Monopoly piyonlarından E.T. (1982)’ye, Muybridge’in ilk hareketli fotoğrafından Steven Spielberg ve Alfred Hitchcock’un filmlerine değin birçok farklı öğeyi içermesinin yanı sıra yer yer gerilimin yer yer western havasının yer yer ise korku ve bilimkurgunun dümeni ele alıyor olmasından ileri geldiği söylenebilir.

Filmin sinematografisi adeta izleyicileri mest etmek üzere tasarlanmış. Görüntü yönetmeni Hoytema, yönetmen Peele’nin istediği gece sahnelerini çekebilmek için 65 mm dijital kızılötesi bilgiyi Panavision System 65 mm film bilgileriyle birleştirmek için ayrıntılı bir teçhizat inşa etmiş ve daha sonra özel bir görünüm oluşturmak için bir araya getirilmiş. Muazzam gece görüntülerinin tamamı gündüz, parlak güneş ışığında çekilmiş.

Sinematografisinin göz alıcılığı ve alt metinlerinin keskinliğinin yanı sıra, oyuncuların performanslarının bizi filmin içerisine katabilecek gerçekçilikte olması da parmak ısırtıyor. Yeri geldiğinde OJ ile yere bakarken, yeri geldiğinde Emerald ile kafanızı sallayarak dans etmenizi mümkün kılıyor. Pek tabii ki özenle yazılmış diyalogların da gerçekçiliği güçlendiren ana unsurlar arasında olduğunu belirtmek gerekir…

Sonuç olarak Nope; senaryosundan sinematografisine, alt metinlerinden oyuncuların performanslarına değin göz alıcı, sinemasal bir rüya. Gösterimdeyken bulabildiğiniz en büyük ekranlarda izlemeniz şiddetle tavsiye edilir!