Saatin Tarihsel Gelişimi (Kronolojik)

Saatler genel anlamda zamanı ölçmek için kullanılan araçlardır. Zamanın çeşitli ölçü birimlerine ayrılması aynı zamanda o anki ihtiyaçlarıda belirleyebilmektedir. Örneğin günümüzde saniyenin milyonda birini ölçecek kadar hassas ölçümler yapabilen saatler var ama saatin tarihsel gelişimini incelediğimizde bu hassasiyetteki bir ölçümün her dönemde ihtiyaçların farklı olması nedeniyle pek de ihtiyaç dahilinde olmadığını görebiliyoruz.

İlkel insan Güneş in gökteki durumuna göre zamanı hesaplardı. Uygarlaşan insanlar daha iyi bir çare buldular. Toprağa yerleştirdikleri bir cismin gölgesinin ne kadar yer değiştirdiğini ölçerek günü bölümlere ayırdılar. Böylece saat kavramı belirmeye başladı. Yere çakılı bir kazık ilk olarak Kalde de kullanıldı. Yunanlıların gnomon adını verdiği bu kazık güneş kadranının öncüsü oldu.Mısırlılar yalnızca gündüzleri kullanılan gnomonun yanı sıra geceleri zamanı ölçmek için su saatlerinden yararlanıyorlardı. Bu aygıtı Amenofis ile aynı çağda yaşayan Amenemhat ın bulduğu sanılmaktadır. Bizanslılar daha sonraları yakıtlı saatler yaptılar. Nihayet 14. Yüzyılda kum saati ortaya çıktı. Makineli saatler 10. Yüzyılda, ileride II.Silvester adıyla papa olacak keşiş Gerbert Aurillac ın ağırlıklı motoru icadından sonra ortaya çıktı. Zemberekli motor 15. Yüzyıl ortalarında icat edildi.1509 da Alman saat yapımcıları Nürmberg yumurtalarını yaptılar.(İlk yapıldıkları şehrin adı ve biçimleri yüzünden böyle adlandırılmışlardı) bunlar cep saatlerinin atalarıdır. 19. Yüzyıla kadar saatlerin zemberekleri ayrı bir anahtarla kurulurdu. Sonradan, anahtarın yerine saate bir kurgu düğmesi takıldı. 1839 da elektrikli saatler yapıldı. Bu saatlerde elektrik tüketimi çok azdır. Küçük bir pil kol saatini bir yılı aşkın bir süre işletebilir.

Saat, ilk defa M.Ö. 4000’lerde Mısır’da kullanılmaya başlanmıştır. Mısırlılar, Güneş’in her gün belirli bir düzende doğup battığını keşfetmişti. Bundan yararlanarak güneş saatini icat etmeyi başardılar. Bu saat çeşidinde dik duran bir cismin güneşin geliş açısına göre oluşturduğu gölge boyuna bakılarak saat hesaplanıyordu. Ancak güneş saatinin bir eksikliği vardı. Geceleri güneş olmadığından dolayı çalışamıyordu. Bunun üzerine Antik Mısırlılar kum saati ve su saatini icat ettiler.

24 saat esaslı saatler 15. yy’dan beri kullanılmaktadır

Mekanik saatlerin bulunmasından önce, manastırlarda ve kalelerde zamanı duyurmak için çanlar kullanılırdı. Çanı çalacak görevli zamanı güneş saatinden, kum saatinden ya da su saatinden belirlerdi(bak. GÜNEşSaatİ;Kum Saati). Ama bunlar pek fazla güvenilebilecek aygıtlar değildi.

Avrupa’da ilk mekanik saatler 13. yüzyılda ortaya çıktı; bunları yapanlar demirci ustalarıydı. Bu saatler ağırlıkla çalıştıklarından ve ayrıca çok sık kurma gereğini ortadan kaldırmak için kilise kulelerine ya da yüksek binaların çatılarına yerleştirilirdi. Önceleri bunlann kadranı ya da akrep ve yelkovan kollan yoktu; zamanı bir çanın çalmasıyla duyururlardı. Dünyanın hâlâ işleyen en eski saati İngiltere’ de Salisbury Katedrali’ndedir. (Bu saat 1386 dolaylarında yapılmış ve 500 milyon kezden daha çok “tik-tak”ladıktan sonra 1956’da elden geçirilmiştir.) İlk ev saatleri kule saatlerinin küçültülmüş türleriydi ve bunlann da duvarda yüksek bir yere yerleştirilmesi gerekirdi.

http://www.youwatch.com.tr/index.php?route=blog/article&path=1&article_id=34

< Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi jborges -- 16 Temmuz 2016; 22:17:42 >

Saatin Tarihsel Gelişimi (Kronolojik)

Benzer içerikler