Şimdi Ara

Virüs nedir virüse karşı ne yapmak gerekir

Daha Fazla
Bu Konudaki Kullanıcılar: Daha Az
3 Misafir - 3 Masaüstü
5 sn
4
Cevap
0
Favori
600
Tıklama
Daha Fazla
İstatistik
  • Konu İstatistikleri Yükleniyor
0 oy
Öne Çıkar
Sayfa: 1
Giriş
Mesaj
  • Virüs Nedir?


    Virüs, herhangi bir bilgisayara değişik yollarla girebilen ve bu bilgisayarlarda istenmeyen sonuç ve zararlara yol açan programlara verilen genel bir isimdir. Bu programların kullandığımız, bilgisayarlarda çalıştırdığımız diğer programlardan temelde bir farkı yoktur. Bu nedenle, işletim sisteminin desteklediği bütün işleri yapabilirler. Virüsleri özel kılan, girdiği sistemlere kendilerini, kullanıcının farkında olmadan veya iradesi dışında çalıştırılacağı şekilde yerleştirmesi ve sistemlere zarar vermesidir. Bir virüs kullanıcı tarafından çalıştırılmadan veya kendisini programlayan kişi tarafından önceden belirlenmiş durum oluşmadan aktif hale gelmez. Bazı virüsler ise aktif hale geldikleri halde, belli bir süre istenmeyen etkilerini göstermezler. Virüsler genel olarak etkilerini diğer çalışan programlara "bulaşarak", onlarda çeşitli değişiklikler yaparak gösterirler. Virüslerin bir diğer özelliği ise kendilerini çoğaltmaları ve hafızada değişik yerlere kaydetmeleridir. Virüsler, disketler, ağ paylaşımı, Internet (e-mail, dosya indirme, vs) yollarıyla yayılır. Virüslerin etkileri sadece rahatsızlık veren küçük problemler olabildiği gibi (ekranınıza rahatsızlık veren mesajlar çıkararak çalışmanızı bölmesi/engellemesi vb.) bilgisayarınızın hafızasını ve/veya disk alanını kullanarak bu kaynaklara verimli olarak erişiminizi engellemeleri ya da kullandığınız dosyaların içeriklerini bozmaları/silmeleri gibi oldukça zararlı etkileri de olabilir. Bunun dışında, kullandığınız bilgisayar programlarını bozabilir, çalışmalarını yavaşlatabilir, sabit diskinizin tamamını ya da önemli dosyaların olduğu kısımlarını silebilirler. Bazı virüsler ise kullanıcının bilgisayar konusundaki bilgisizliğini kullanarak yol açmadığı zararları vermiş gibi görünerek panik yaratırlar. Geçmişte bilgisayarlara çokça yayılmış, zararlara yol açmış, ancak günümüzde yayılmayan ve kendilerine anti-virüs yazılımlarınca korunma sağlanabilen ünlü virüslerden bazıları ise şunlardır:


    PE_CIH (Chernobyl), "ILOVEYOU"
    Virus, W97M/Thus, KRIZ, Supple,
    Win32.Kriz3862, Y2KCount,
    WOBBLER, LIFE STAGES.





    --------------------------------------------------------------------------------


    Bilgisayara Virüs Bulaştığı Nasıl Anlaşılır ve Nasıl Temizlenir?
    Eğer elinizde anti-virüs yazılımı yoksa bilgisayarınızda virüs olduğunu ancak (çoğunlukla) virüs etkisini gösterdikten sonra anlayabilirsiniz. Nadiren, dosya adı sabit ve bilinen virüsleri dosya adıyla tarayarak bulmak ve silmek çözüm olabilir. Bir virüsün etkileri bilgisayarda anormal yavaşlama, Windows uygulamalarında beklenmeyen hata mesajları (application error, system fault, missing files vs. gibi), bilgisayarın kilitlenmesi, rastgele DOS işletim sistemine dönmesi, normalde açılan dosyaların açılmaması, anormal sesler/görsel davranışlar ya da bilgisayarınızın isteğiniz dışında işlemler yapmaya başlaması şeklinde kendini gösterebilir. Bu durumda yapılacak şey, bir anti-virüs programı kullanarak bilgisayarın virüsten temizlenmesidir. Ancak, virüsün bilgisayara önemli ölçüde/geri dönülmez hasarlar vermiş olduğu durumlarda virüsten temizleme işlemi her zaman başarılı olmayabilir.

    Bilgisayarınızda anti-virüs yazılımı olmadığı durumlarda, bu yazılıma sahip bir bilgisayarda daha önceden hazırlanmış olan acil durum disketi ile diskinizde ve disketlerinizde virüs taraması yapabilirsiniz.

    Anti-virüs yazılımlarının tarama işlemi sonrasında virüs bulamaması bilgisayarda virüs olmadığını değil, sadece tarama işleminde kullanılan anti-virüs programlarının tanıdığı virüslerin mevcut olmadığını gösterir. Kullanılan anti-virüs yazılımlarının buldukları virüsleri silmeleri veya bulaştıkları dosyalardan temizlemeleri mümkün olmaması da zaman zaman karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda kullanılan anti-virüs programının güncellenmesi veya daha güncel başka bir anti-virüs yazılımının kullanılması uygun olacaktır. Yani, kullanılan anti-virüs programının tanımadığı bir virüsün bilgisayarınıza bulaşmış olması ihtimali her zaman vardır.

    Kampüs Lisanslı McAfee Vscan Anti-Virüs Programı'nın Kurulumu ve Kullanımı
    Acil Durum Disketi Oluşturma




    --------------------------------------------------------------------------------


    Bilgisayarlar virüslere karşı nasıl korunur?
    Bilgisayarlar virüslerden çeşitli acil durum disketleri, virüslere özel programlarla temizlense de, değişik virüslere karşı, bu virüsler bilgisayarınıza bulaşmadan önce önlem almak ve baştan koruma sağlamak için McAfee Anti-Virus, Norton AntiVirus, F-Prot, Dr. Solomon's Anti-Virus Toolkits vb. gibi programları bilgisayarınıza henüz herhangi bir virüs sorunu ile karşılaşmamışken kurmanız önerilmektedir. Bu programlar bilgisayarınıza bir virüsün kopyalanması, veya bilgisayarda aktif hale gelmesi söz konusu olduğunda sizi uyarmakta ve onu etkisiz hale getirmektedir. Virüslerin verebileceği zararlardan korunmak için Üniversitemizde kampüs içi lisanslı McAfee anti-virüs programı çözüm önermektedir. Bunun dışında, aşağıdaki sitelerden veya benzer Internet sitelerinden ücretli/ücretsiz anti-virüs yazılımları edinerek bilgisayarınızı virüslere karşı koruyabilirsiniz.

    Bir çok anti-virüs yazılımı yeni çıkan virüslere karşı, tarama motorlarını ve virüs tanım dosyalarını güncellemek için yeni dat (virüs tanım dosyaları) ve superdat (virüs tarama motorları) dosyalarını Internet üzerinden kullanıcılarının hizmetine sunmaktadır. Bu sayede anti-virüs yazılımları yeni virüse karşı bağışıklık kazanmakta ve virüs bilgisayara kopyalandığında veya aktif hale geldiğinde kullanıcıyı uyarmakta ve virüsü etkisiz hale getirmektedir. Üniversitemizin lisanslı kullanıcısı olduğu McAfee Vscan anti-virüs programı da bilgisayarlara kurulduğu ve gerekli otomatik güncelleme ayarları yapıldığında kendisini kullanıcının herhangi bir müdahalesine gerek kalmadan güncellemekte ve bilgisayara programın kurulduğu tarihten sonra çıkan virüslere karşı koruma sağlamaktadır. Bu güncelleme virüs bilgisayara bulaştıktan sonra da işe yarayabilmektedir. Tespit edilen virüs silinmekte ve böylece sistemde yaptığı değişiklikler düzeltilebilmektedir. Ancak güncellemeden önce meydana gelmiş veri kayıplarını gidermek muhtemelen mümkün olmayacaktır. (Ayrıntı için McAfee Vscan 4.51 Programının Kurulumuna bakınız).

    Eğer herhangi bir anti-virüs yazılımı olmayan bir bilgisayarda virüs sorunu varsa önce güncellemesi yapılmış bir anti-virüs programı (başka bir bilgisayarda) ile oluşturulan acil durum disketi ile sorunlu bilgisayar açılarak virüsler temizlenir ve daha sonra virüs programı kurulur.




    --------------------------------------------------------------------------------


    Virüslerle ilgili Internet bağlantı adresleri
    Aşağıdaki Internet adreslerinden virüslerle ilgili genel bilgi, güncel virüs uyarıları, en çok yaygın olan virüsler ve çözüm önerileri, önerilen virüs programları, elektronik posta ve haber gruplarına üyelik imkanları hakkında bilgiler edinilebilir.

    http://www.virus.com
    http://www.mcafeeb2b.com/avert/virus-alerts/default.asp
    http://www.mcafeeb2b.com/naicommon/
    avert/avert-research-center/ virus-glossary.asp
    http://www.symantec.com/avcenter/vinfodb.html
    http://www.symantec.com/avcenter/
    http://www.securityfocus.com/
    http://www.microsoft.com/technet/security/virus.asp






    --------------------------------------------------------------------------------


    BİDB'nin Virüs Konulu Duyuruları
    BİDB'nin virüs konulu duyurularını görmek için lütfen ODTÜ Duyurular web sayfasını ziyaret ediniz. Duyuru Arama linkine tıklayınız. İlk kutuyu işaretleyip, Anahtar Sözcük(ler): alanına "virus" sözcüğünü yazıp, Ara butonuna basınız. BİDB'nin virüsle ilgili olarak yaptığı duyuruların bir listesi ekranda görünecektir. Duyuru detaylarını görmek için her bir duyuru konusuna tıklayabilirsiniz.





    --------------------------------------------------------------------------------


    Bazı bilgisayar terimleri
    Boot Disc (Açılış disketi): Bilgisayarın açılması için gerekli olan dosyaların bulunduğu diskettir. Açılış disketleri kullanılan işletim sistemine ve işletim sisteminin sürümüne bağlı olarak değişir.

    .EXE file (çalıştırılabilir dosya): Bilgisayar üzerinde işlem yapmaya yarayan ve virüslerin en çok zarar verdikleri dosya türleri.

    Macro (Makro): İşletim sistemine veya kullanılan programa özgü kaydedilmiş komutlar bütünüdür. Makro virüsleri, zarar verdikleri makrodaki komutların hatalı çalışmasına ve sınırsız döngüye girmelerine yol açarak işlevlerini bozarlar.

    Master Boot Record (MBR): Disk veya disketlerin dosya yapı bilgilerinin tutulduğu ve diskin ilk bölümünde yer alan kısım. Virüsler bu alandaki bilgiyi bozarak diskin yapısını bozmakta ve içindeki dosyalara erişimi engellemektedir.

    OS-Operating System (İşletim Sistemi): DOS, Win3.1, Win95, Unix, Linux, Macintosh 6.X vb. gibi bilgisayarın donanımı ile uyumlu bir yapı, düzen ve ilişki içinde bilgisayarda belli işlevleri gerçekleştirmenizi sağlayan temel yazılımlardır.

    Registry (Kayıt): İşlem sistemi ile ilgili belli komutların ve bilgilerin tutulduğu veri tabanıdır.

    Trojan Horse (Truva Atı): Kendiliğinden yayılmadıkları için teknik olarak virüs kabul edilmeyen fakat kendisinin veya başkalarının, üzerinde bulunduğu bilgisayara zarar vermesine neden olan programlardır.

    Worm (Internet solucanı): Trojanlar gibi, çoğunlukla elektronik mektuplar veya IRC gibi programlarla yayılan, fakat kendiliğinden yayılmayan ve bilgisayarın işleyişini olumsuz etkileyen programlardır.

    Virüsler Bilgisayar sistemlerini tehdit ediyor

    2003'de e-mail aracılığı ile yayılan virüslerin artış göstermesinin ardından, 2004 yılının ilk ayları Internet kullanıcıları ve şirketler için tam bir kabus haline geldi. İnanılmaz bir hızla yayılan virüsler, sistemleri ciddi bir şekilde tehdit ediyor. Antvirüs ve güvenlik yazılımı kullanımı giderek artsa da, güvenlik tehdidi de buna paralel olarak gittikçe artıyor.

    Şubat ayı başında MyDoom Internet virüsünün inanılmaz bir hızla yayılmasıyla, tehlikeyi ilk defa ciddi bir şekilde gördük. MyDoom worm'unun hızla yayıldığı dönemde Internet e-mail trafiğinin %30'nun MyDoom worm'u tarafından işgal edildiği antvirüs yazılım şirketleri tarafından belirtildi.

    Güvenlik önlemleri bir taraftan alınırken, virüslerin farklı versiyonları da Internet üzerinde hızla yayılmaya başladı. Bu virüslerin çoğunun birden fazla ortak özelliği bulunuyor. Bazıları sadece e-mail eklentileri ile yayılırken, bazıları kendilerini sistemdeki tüm dosyalara bulaştırarak P2P programları vasıtasıyla network üzerinde yaymaya başlıyor. Bazıları da sistemde arka kapı açarak, karşı tarafın sisteme rahatlıkla girmesine olanak tanıyor. Bazıları dosyaları siliyor ve bunların hepsi sistemdeki tüm dosyaları tarıyarak bulduğu e-mail adreslerine kendi yolluyor. Gönderen kişi, bulunan adreslerden birisi seçildiği için virüsü esas olarak kimin yaymaya başladığı takip edilemiyor. Bu da sorunun köküne inilmesini engelliyor.

    Bazı virüsler sistemde açık kapı bırakıyor, dosyalarınıza zarar veriyor, kendisini sürekli yeni adreslere gönderiyor, bazıları ise sistemleri kullanarak toplu halde Microsoft sitelerine saldırı düzenliyor. Temelde zarar vermeyen, yani dosyalarınıza karışmayan virüsler bile insanı canından bezdiriyor. Mesaiye başlarken, e-mail kutunuzda yüzlerce; hatta binlerce virüslü e-mail görüyorsunuz. Bu e-mail'lerin bir kısmının bilinen kişilerden geldiğini (fakat gerçekte gönderen kişi farklı) görünce sisteme bulaşma ihtimali de artıyor. Üstelik yeni çıkan bir virüsün yayılma süreleri de artık dakikalarla ölçülüyor, ki hazırlıksız yakalanan birisi sistemini virüse teslim edebilir. İleride bu zamanın iyice azalacağı tahmin ediliyor.

    Herşeyden öte, bu virüsler gereksiz bir mesaj trafiği yaratarak ve sistemleri meşgul ederek yüksek miktarda para kaybına neden oluyorlar tıpkı SPAM mailler gibi. Internet servis sağlayıcıları bu zararı karşılarken oldukça zorlanabiliyorlar. Internet servis sağlayıcılarından öte, kullanıcı tarafında iş gücü kaybı oluyor. Ek olarak, sistemlerden toplarlanan milyonlarca mail adresine gönderilen SPAM e-mailler de cabası. Yani nereden bakarsanız bakın çok ciddi bir kayıp söz konusu.

    Etkilenen İşletim Sistemleri Hangileri?

    Microsoft Windows işletim sistemlerinin çok popüler olması, virüslerin esas hedefi haline getiriyor. Linux ve MacOS güncel worm saldırılarından etkilenmiyor. Buradan çıkartılacak ana sonuç, Linux ve türevlerinin Microsoft işletim sistemlerine göre daha güvenli olduğu olmamalıdır. Bu işletim sistemleri şu anda hedef halinde değiller.

    Linux ve türevlerinin Microsoft alternatiflerine göre daha güvenli ve stabil olduğu gerçek ancak birçok Linux işletim sisteminin bilinçli olarak konfigüre edilememesinden dolayı, açıkları iyi bilen kişilerin bu açıkları kolayca değerlendirebildiğini de söyleyebiliriz. Geçtiğimiz haftalarda yapılan bir araştırmada, Linux ve Microsoft işletim sistemlerine yapılan saldırılar, kullanım oranlarına oranlandığında, Linux işletim sistemlerine yapılan saldırılarda önemli bir başarı oranı olduğu açıklandı.

    MyDoom worm'unun Microsoft sitelerini hedef alan saldırıları da, esas hedefin Microsoft işletim sistemi kullanıcıları olduğunun ispatı olarak belirtilebilir. Hatta bazı worm'lar, Google başta olmak üzere birkaç ünviersite sitesini hedef almamak üzere programlanmış durumdalar.

    Korunmak İçin Neler Yapmalı?

    Şu ana kadar çok hızlı yayılan virüsler, bundan sonra sistem güvenliğine daha fazla önem verilmesi gerektiğinin bir işareti. Üstelik daha vahim olanı, bazı virüsler çok yaygın bir şekilde kullanılan Outlook Express'deki açığı kullanarak, e-mail'e eklenmiş dosyayı açmadan bile sistem bulaşabiliyor. Dolayısı ile, sistemleri virüslerden korumak için teferruatlı bir çalışma yapmak gerekiyor. Tabii burada önerdiklerimizi esas olarak Microsoft Windows kullanıcıları dikkate almalı.

    • Birinci yapılması gereken, sistemlerinizde antivirüs yazılımı bulundurmanız. Antivirüs yazılımını bulundurmak da önemli değil. Düzenli olarak virüs tanımlamalarını de güncelleştirmek gerekiyor. Birçok antivirüs yazılımı, otomatik güncelleme özelliğine sahip. Örneğin, her gün mesaiye başlamadan önce güncellemeleri yapmak üzere programı ayarlarsanız, güne nispeten güvenli başlamış olursunuz. E-maillerinizi kontrol etmeden önce bu işlemi mutlaka yapmalısınız.


    Norton Antivirus yazılımında otomatik koruma, otomatik güncelleme ve e-mail taraması açık.

    Antivirüs yazılımı olarak en çok kullanılan yazılımların başında Norton, McAfee, F-Secure Antvirüs yazılımları geliyor. Özellikle Norton Antivirüs yazılımı sistem kaynaklarını ciddi bir şekilde tükettiği için kullanıcılar farklı alternatiflere yönelmek istiyor. Örneğin, Kaspersky kendi sistemimde denediğim ve oldukça memnun kaldığım bir antivirüs yazılımı. Murat, kendi sisteminde Kaspersky kullanıyor. Ücretsiz Antivirüs yazılımı arayanlara AVG-Antivirus yazılımını rahatlıkla önerebiliriz. Ev kullanıcıları için ücretsiz olan bu virüs yazılımının paralı versiyonun tek farkı teknik desteğinin ve zamanlanmış sistem tarama özelliğinin olmaması. Üstelik sistem kaynaklarını zorlamaması da güzel yanlarından. Kesinlikle tavsiye edilir.

    Symantec, McAfee, F-Secure, Kaspersky başta olmak üzere başlıca Antvirüs üretici firma, virüs bulaşmış sistemler için ücretsiz virüs temizleme programcıkları sunuyor. Fakat bunlar sadece acil durumlarda kullanılmalıdır.

    En Yeni Virüslerden Haberdar Olun

    Çıkan yeni virüsleri ve nasıl zarar verdikleri hakkında hemen bilgi sahibi olmak istiyorsanız, Antivirüs yazılım üreticilerinin sunduğu ücretsiz e-mail listelerinden bir tanesine katılabilirsiniz. Bu sayede önleminizi önceden alabilirsiniz. Önerdiğimiz e-mail listeleri şöyle:

    McAfee
    Kaspersky


    Antivirüs yazılımınızı mutlaka sürekli aktif halde bulundurun ve arka planda sürekli çalışsın. Gelen ve giden e-mailleri mutlaka kontrol etsin.

    Hatta düzenli olarak sistemi tam virüs taramasından geçirin. Örneğin bilgisayarı kullanmadığınız bir vakitte bu işlemi yapabilirsiniz.

    • İşletim sisteminizin açıklarını ilgili yamalarla olabildiğince çabuk bir şekilde giderin. Microsoft'un işletim sistemlerinde bulunan "Windows Update" özelliğini kullanarak özellikle kritik güvenlik güncellemelerini mutlaka yapın. Böylece, virüslerin sistem açıklarını kullanmasını büyük çoğunlukla engellemiş olursunuz.

    • Mümkünse Outlook Express alternatifi e-mail kontrol yazılımı kullanmaya çalışın. Outlook Express'in ortaya çıkan bir çok güvenlik açığı, virüs yazarları için bir nimet ve güncelleme yapılmamış bir Outlook Express'de, virüslü e-mail'deki eklentiyi açmasanız bile, yazılımdaki açığı kullanarak kendisini sisteme bulaştırıyor. Önerdiğimiz alternatif e-mail yazılımları var; onlara göz atmanızı öneririz.

    • Sisteminize mutlaka firewall kurun. Bunu yapmanız, dışarında gelen ataklara karşı korunmanızı sağlayacak. Bazı firewall yazılımları sistemdeki programların Internet'e çıkışını da kontrol ederek tam bir hakimiyet kurmanızı sağlıyor.

    • Antivirüs yazılımlarının sitelerindeki e-mail listelerinden bir tanesine üye olarak, yeni virüslerden hemen haberdar olabilir ve buna paralel olarak önleminizi daha erken alabilirsiniz.

    • Sisteminizde firewall, antivirüs yazılımlarının yanında bir de casus yazılımları avlayan program bulundurmanızı öneririz. Herne kadar virüse karşı alınan bir önlem olmasa, sisteminizdeki kişisel bilgilerinizin paylaşılmasını engellemek amacıyla bu tarz yazılımlarında sisteminizde mutlaka bulundurmalısınız. Bizim önerimiz Spybot Search & Destroy. Sayfa Türkçe.

    • En önemlisi, şüpheli e-mailleri kesinlikle açmayın. Doğrudan silin. Yukarıda belirttiğimiz gibi konulara sahip mesajların %99,9 virüs olduğunu bilin. Zaten yazışmalarınız Türkçe yapıyorsanız bu tarz mesajları kökünden silin. E-maili kimin gönderdiği de önemli değil. Çünkü virüslü e-maillerde gönderen kısmı gerçeği yansıtmıyor. Çok güvendiğiniz bir isimden e-mail alabilirsiniz, hiç önemli değil.

    E-mail tarama işleminin kullanıcı tarafındaki işlemlerden bahsettik. Örneğin, eğer kullandığınız ISS, mail sunucularında virüs taraması yapan bir sistem entegre etmiş ise size çok daha az iş düşecek demektir. Ama bir çok firma, maliyetten dolayı bu tarz işlemden kaçınıyor. Maliyetten kaçınmak, firmayı kâra geçirmiyor elbette. Bu sefer de kullanılan gereksiz trafik ISS'ye zarar olarak dönüyor. Linux tabanlı mail sunucu kullanıyorsanız, virüs tarama eklentilerini ücretsiz olarak bulabilirsiniz ancak Windows üzerinde çalışan bir mail sunucuya sahipseniz, o zaman birazcık parayı gözden çıkartmak gerekiyor. Eğer yoğun bir kullanılan mail sunucusu yoğun bir sunucu ise, virüs tarama eklentisi sisteme çok fazla yüklenebilir ve ortaya donanım maliyeti de çıkartabilir. Ancak unutulmaması gereken nokta, bu virüs "salgınının" geçici olmadığı, bundan sonra da sürekli bu tür tehlikelerle karşı karşıya kalacağımızdır.

    Birden fazla sistemin çalıştığı orta ve büyük ölçekli şirketler, ana makina da olacağı gibi her sistemde mutlaka antivirüs ve firewall yazılımı yüklemek gerekiyor. Güvenliği tek sisteme bırakmak doğru değil.

    • Sadece virüse karşı değil, herhangi bir tersliğe karşı bilgilerinizi düzenli olarak yedeklemeyi sakın ihmal etmeyin. Bu, herhangi bir sorun olduğunda göreceğiniz zararı minimuma indirecektir.

    Sonuç

    Çok detaylı olmasa da, sizlere bazı konular hakkında fikir vermeye çalıştık. İlerleyen zamanlarda bu konular üzerine daha fazla durmaya, sizlere daha detaylı rehberler sunmaya çalışacağız. Planlarımız arasında Antivirus yazılımlarının tanıtımı ve bir sistemin güvenliğini sağlamak amacıyla baştan sona yapılacak işlemleri konu alan detaylı bir rehber var.



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi tourists12 -- 22 Kasım 2005, 15:46:42 >







  • .



    < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi Guest-86G53N200 -- 11 Aralık 2020; 19:54:22 >
  • virüslerden nefret ediyorum ya

    saolasın paylaştığın için
  • quote:

    Orjinalden alıntı: MaRQuE

    Güzel bir çalışma, çok gerekli herkezin bilmesinde faydalı olan bilgiler,
    umarım herkez okur.

    Paylaştığın için teşekkürler


    okuduğunuz için ikinizede teşekkürler bu yazıyı okuduğunuz için benimde temennim herkesin okuması
  • 
Sayfa: 1
- x
Bildirim
mesajınız kopyalandı (ctrl+v) yapıştırmak istediğiniz yere yapıştırabilirsiniz.